Πέμπτη 21 Αυγούστου 2014

ΧΑΜΟΓΕΛΟΜΕΤΡΟ

   Μάλλον από μικρή γεννήθηκα με αυτό το ελάττωμα προς μεγάλη απογοήτευση της μαμάς μου.Ακόμα μέχρι σήμερα μετά από τόσα χρόνια δεν μπορεί να αποδεχτεί αυτό που κατά τη γνώμη της δεν  είναι φυσιολογικό.Μα πώς είναι δυνατόν το δικό της το παιδί να συμπεριφέρεται έτσι τη στιγμή μάλιστα που αυτή είναι γνωστή -και όχι μόνο στο χωριό της- για την κοινωνικότητα,την καταδεκτικότητα και την χρυσή της την καρδιά.
   "Περνάς χρυσή μου και ανθίζουν τα λουλούδια!!!" Της έλεγαν στη γειτονιά και αυτή φυσικά καμάρωνε.Έλα όμως που της έλαχε το πρώτο της παιδί να μην της μοιάζει σε τίποτα όσον αφορά της κοινωνικές της δεξιότητες.
   Ήμουνα δε θα ΄μουνα τεσσάρων-το θυμάμαι σαν χθες-μοναχοπαίδι ακόμα,με έντυσε , με χτένισε και τραβήξαμε για το φωτογραφείο.Ήθελε να με συστήσει  σε όλους τους συγγενείς μας στην Ελλάδα αφού ως ξενιτεμένοι ερχόμασταν στην πατρίδα μια φορά το χρόνο και αν.Βέβαια εγώ δεν πρέπει να είχα καλοκαταλάβει τι ακριβώς έπρεπε να κάνω,όμως αρκετά χρόνια μετά διαπίστωσα πως όλο το σόι θειάδες,νονάδες,πρωτοξάδερφοι και δευτεροξάδερφοι είχαν μέσα στα άλμπουμ τους μια τέτοια φωτογραφία μου.
   Με έστησαν που λέτε μπροστά στο σκηνικό-ένα τραπεζάκι που επάνω του είχε ένα τηλέφωνο.Στάθηκα κι εγώ μπροστά από τις φωτεινές ομπρέλες και το φακό του φωτογράφου.Με το άσπρο μου κεντημένο φορεματάκι, με τα κόκκινα παπουτσάκια μου, σήκωσα το ακουστικό και το ακούμπησα στο αυτί μου.Παιδάκι  ήμουνα το πέρασα για παιχνίδι. Μέχρι εδώ τίποτα παράξενο δε μου φάνηκε ώσπου άρχισαν από τη μια ο φωτογράφος και από την άλλη η μαμά μου να μου φωνάζουνε.
"Μαρία χαμογέλααα,τζα".Αναβε το φλας τίποτα εγώ.Ξανά αυτοί τον σκοπό τους 
"Χαμογέλα και χαμογέλα"μα εγώ τους κοίταζα αδιάφορα ενώ έπαιζα .Την έσκασα τη μάνα μου αλλά αυτό που είχε στο μυαλό της το έκανε.Έστειλε ταχυδρομικώς δεν ξέρω κι εγώ πόσα αντίγραφα αυτής της φωτογραφίας με το τηλέφωνο που είμαι σίγουρη πως αν συνέβαινε στις μέρες μας θα είχα αποκτήσει τη φήμη του πιο διάσημου αγέλαστου νηπίου.Ευτυχώς γεννήθηκα πριν σαράντα  χρόνια και γλίτωσα από έναν τέτοιο διασυρμό.

   Όταν μετά από τέσσερα χρόνια ήρθαμε να εγκατασταθούμε μόνιμα στην Ελλάδα άρχισαν τα όργανα.
"Εδώ όλοι στο χωριό είναι γνωστοί.Θα χαιρετάς και θα χαμογελάς."
"Μα δεν τους ξέρω."
Τολμούσα να αντιμιλήσω.
"Δεν πειράζει.Σε ξέρουν αυτοί."
Εγώ ξεχνούσα όλες τις συμβουλές της μάνας μου και απορρροφημένη στις σκέψεις μου πήγαινα κι ερχόμουνα στο χωριό χωρίς να σηκώνω κεφάλι.Κανονικό σκάνδαλο.Μετά το παρασκήνιο που παιζόταν εν αγνοία μου άρχιζε το ιδιαίτερο στο σπίτι.
"Είπαμε θα χαιρετάς.Ο δάσκαλός εμάς ,μας έλεγε όταν μπαίνετε στο σπίτι και άδειο να είναι θα λέτε καλημέρα,καλησπέρα."
"Άμα δεν είναι κανένας μέσα τα ντουβάρια θα χαιρετώ;"
"Ναι!Τα ντουβάρια!Για να μάθεις.Και από όπου περνάς να χαμογελάς."


  Όλα μου φαίνονταν ανοησίες.Εκεί που είμασταν δε χαιρετούσαμε κανέναν γιατί  δεν ξέραμε κανένα.Γιατί να χαιρετάω   εδώ  αφού όταν ήρθα κανέναν δεν γνώριζα.Γιατί να χαμογελάω αφού ο επαναπατρισμός των γονιών μου ήταν επίπονος  ξεριζωμός δικός μου.
   Κάπως έτσι άρχισαν να περνούν τα χρόνια και επειδή εκτός των άλλων ήμουν και αντιδραστική(έκανα σχεδόν πάντα τα αντίθετα από αυτά που μου λέγανε) ακόμα και όταν άρχισα να γνωρίζω κόσμο γύρω μου σπάνια χαιρετούσα και επιλεκτικά μόνον όσους ήθελα,γιατί εκτός των άλλων  ήμουν νομίζω παιδί μελαγχολικό, εσωστρεφές και μοναχικό.
  Όλη αυτή η συμπεριφορά είχε και τις συνέπειές της.Είχα πολύ δύσκολη προσαρμογή και έκανα πολύ δύσκολα φιλίες.Για την ακρίβεια η πρώτη φιλία της καρδιάς, μου συνέβει στο γυμνάσιο και ήταν από διπλανό χωριό.Εγώ αρνούμουν πεισματικά να έχω πάρε δώσε με τους συγχωριανούς μου γιατί ένιωθα φοβερή καταπίεση.Σαν να προσπαθούσα αυτό το κουσούρι μου να το κρύψω για να μην προκαλεί σχόλια και  αρνητική κοινωνική κριτική ,κάτι που ήταν ευρέως διαδεδομένο στο χωριό.Δεν μου άρεσε να βγαίνω στο χωριό και δεν έκανα καμία μα καμία προσπάθεια να διορθώσω αυτό το φοβερό ελάττωμα.

   Ήρθε ο καιρός για το πανεπιστήμιο-γεγονός που με χαροποίησε γιατί επιτέλους θα μπορούσα μακριά από το χωριό να είμαι ο εαυτός μου.Αλλά και εκεί συνάντησα τις δυσκολίες μου.Από τη μια είχα την ικανοποίηση ότι είμαι άγνωστη μεταξύ αγνώστων και μπορώ να κυκλοφορώ αγέλαστη και χωρίς να εξαναγκάζομαι να χαιρετώ κανέναν.Από την άλλη είχα την ανάγκη να γνωρίσω κόσμο,να συναναστραφώ με συνομιλήκους και με ανθρώπους που θα είχαν τα ίδια ενδιαφέροντα,που θα εκπέμπανε στο ίδιο μήκος μαζί μου.Και ξαφνικά το χάος.Μοναξιά!
  Κυκλοφορούσα λοιπόν μόνη και έδειχνα την εντύπωση της αδιάφορης περίπου για το πρώτο εξάμηνο.Στην πραγματικότητα συντελούνταν μέσα μου διεργασίες διερεύνησης και ανακάλυψης.Φυσικά γνώριζα καινούρια πρόσωπα, είχα και την τύχη να έχω μαζί μου την κολλητή μου, αλλά δεν άνοιγα πόρτα αν πρώτα δεν μελετούσα αυτόν που είχα απέναντι.Έπρεπε να το πάρω απόφαση.Ήμουν διαφορετική.Με πρόσωπα που δε γνώριζα μιλούσα λίγο έως καθόλου.Έπρεπε να περάσει η γνωριμία από σαράντα κύματα για να φερθώ φυσιολογικά.

     Κι όμως αυτό το μη φυσιολογικό γνώρισμα του χαρακτήρα μου μου βγήκε σε καλό. Έκανα τις πιο σημαντικές φιλίες χάρη σ΄αυτό.Φιλίες που κρατάνε χρόνια,διασχίζουν χιλιόμετρα,μπορεί να απουσιάζουν αλλά στις δύσκολες στιγμές είναι εκεί.Φιλίες που σε αγκαλιάζουν χωρίς να σε σφίγγουν,που σου λένε αλήθειες  ακόμα και αν πληγώνουν γιατί δεν είναι για να χαιδέψουν επιφανειακά, αλλά στα λένε για να αναμετρηθέις  με τον πόνο και να βγεις νικητής ή έστω χαμένος αλλά μάχημος.Φιλίες για πολλά γέλια αλλά και ποτάμια δακρύων.Έκανα φίλους με τους οποίους μπορούσα να είμαι ο εαυτός μου χωρίς να καταπιέζομαι.
   Δε θα ξεχάσω εκείνη την αποφράδα μέρα που έπρεπε να εκτελέσω χρέη οικοδέσποινας στο φοιτητικό μας σπίτι,να υποδεχτώ και να κάνω συντροφιά σε φίλο της συγκατοίκου μου που έμελε να γίνουν και ζευγάρι αργότερα.Κρύος ιδρώτας με έλουσε.Η φίλη μου θα έλειπε για μία ώρα περίπου.Άρα εγώ έπρεπε να είμαι στο σπίτι,να τον καλωσορίσω,να του χαμογελάσω,να του κρατήσω συντροφιά για μία ώρα...Πανικός.Πιο εύκολο μου ήταν να εκτεθώ κάνοντας το δρακοκυκλωπάκι στην πλατεία,ή τραγουδώντας  Μαριλένα στο αστικό,ή χορεύοντας το κορίτσια ατσίδες, αγόρια κατσαρίδες ή κάνοντας τέλως πάντων οποιαδήποτε ανοησία στο δρόμο,παρά αυτό που μου ζητούσε.Αφού ΔΕΝ.
"Σε παρακαλώωωω..."Μου έλεγε και έλιωνε.
"Μόνο για μια ώρα"
Βασικά δεν τον γνώριζα.Ακόμα μια δυσκολία, γιατί εγώ με όσους δεν ξέρω γίνομαι παράξενη και αντικοινωνική.
"Τι θα λέμε;"Ρώτησα.
"Έλα βρε Μαρία εσύ που γλώσσα δε βάζεις μέσα δε θα βρεις να πεις κάτι του ανθρώπου;"
"Είπαμε μιλάω με αυτούς που πάω.Αυτούς που δεν ξέρω...ξέρεις!"
"Μια ωρίτσα, μια.Γι΄αυτό δεν είναι οι φίλοι;"
Το ευαίσθητο σημείο μου.Αχ!
"Κοίτα κακομοίρα μου μόλις τελειώσεις να βγάλεις φτερά και να πετάξεις..."

Δε θα ξεχάσω εκείνο το απόγευμα.Τέτοιο άγχος ούτε για τις εξετάσεις.Μπαίνει ο Γιώργος ψηλός και μακρυμάλλης.Απλώνω το χέρι 
"Καλώς ήρθες."
"Γεια σου".
"Είμαι η Μαρία."
Παύση.
"Πέρασε...να καθήσουμε στο μπαλκόνι..."Αυτός ούτε ναι ούτε όχι.Πάμε στο μπαλκόνι,καθόμαστε και εγώ μετράω τα δευτερόλεπτα που κυλούσαν αργά και βασανιστικά.Μετά από λίγο.
"Πώς ήταν το ταξίδι;"
"Καλό".Παύση...
"Τι λέει η Αθήνα;"
"Τα ίδια".Παύση...
"Να κάνω έναν καφέ;"
Κούνησε καταφατικά το κεφάλι χωρίς μια λέξη και γρήγορα σηκώθηκα για την κουζίνα."Την τύχη μου!Ετούτος είναι χειρότερος από μένα." Με είχε πιάσει ταχυπαλμία.Αν γινότανε να ανοίξω την πόρτα και να εξαφανιστώ.Να έβρισκα μια δικαιολογία(δε νιώθω καλά πάω στο νοσοκομείο)(με φωνάζει μια περαστική είναι λέει επείγον)(να κλειδωθώ στο δωμάτιο και να καταπιώ το κλειδί)Θα τρελαθώ .Στίβω το μυαλό μου αλλά τίποτα δε βρίσκω να πω.Πού είσαι Ελπίδα μου(η κολλητή μου που πάντα με έβγαζε από τέτοιες δύσκολες καταστάσεις.)Καθυστέρησα όσο μπορούσα στην κουζίνα...έπρεπε να βγω.Καθόμαστε και ρουφάμε τον καφέ μας χωρίς να μιλάμε.Ευτυχώς κοιτούσαμε μπροστά και δεν με έβλεπε γιατί είμαι σίγουρη πως το πρόσωπό μου φώναζε βοήθεια πνίγομαι.Και τα λεπτά δεν περνούσαν και η ζέστη με έπνιγε και ξαφνικά σαν απομηχανής θεός βγαίνει στο απέναντι μπαλκόνι η γειτόνισσα με τη σκούπα.Επιτέλους βρήκα θέμα.Αναθάρρησα και με αίσθημα ικανοποίσης που βρήκα κάτι να πω γυρίζω και του λέω.
"Η γειτόνισσά μας ...έχει μανία με την καθαριότητα...Τα έλιωσε τα πλακάκια..."Και περιμένω κάτι να πει και αυτός και να συνεχίσουμε.Όμως αυτός ατάραχος,ακίνητος μου απαντά κατά λέξη.
"Καλά θα ήταν ο καθένας να κοιτάει το χάλι του."
Ζάρωσα στην καρέκλα μου,σίγουρα το πρόσωπό μου πήρε όλες τις αποχρώσεις του ουράνιου τόξου,ρούφηξα με μιας όλο το φραπέ μου και δεν ξανάνοιξα το στόμα μου μέχρι να γυρίσει σπίτι η φίλη μου.Τι το ανοίγεις το ρημάδι αφού δεν το΄χεις.Κάτσε εκεί μούγκα στη στρούγκα.Πάει και τελείωσε.Ας το πάρω απόφαση είμαι διαφορετική. Γίνομαι λίγο φυσιολογική με τους αγαπημένους φίλους.

    Φυσικά αυτούς χαιρόμουνα να τους χαιρετάω με σφιχτές αγκαλιές και δυνατές χειραψίες, με χαμόγελα που αγγίζανε τα αυτιά μου,που κάνανε τα μάτια να λάμπουν και το στόμα να λύνεται.Αν δεν με ήξερες θα νόμιζες πως έχεις να κάνεις με ένα φυσιολογικότατο άτομο.Αυτό είδε που λέτε η μαμά μου και ο μπαμπάς μου και μείνανε με το στόμα ανοιχτό.
"Βρε αυτό το ακοινώνητο πλάσμα που είχαμε για παιδί μας να αλλάξει τόσο πολύ.Κοίτα να δεις που τα ελληνικά πανεπιστήμια κάνουν καλή δουλειά."
  Βιάστηκαν όμως να χαρούνε , γιατί η φυσιολογική αυτή συμπεριφορά μου έβγαινε μόνο σε όσους ήθελα επιλεκτικά.Και τα όργανα συνεχίστηκαν.Με λίγο τροποποιημένο τροπάρι.
"Δε χαμογελάς λίγο!"
"Δεν έχω όρεξη"
"Εκεί που θέλεις έχεις"
  Άντε τώρα να νιώθω ενοχές και γι΄αυτό.Να συνομιλώ με όποιον συναντώ στο δρόμο αυτό μου έφερνε ζάλη και αποστροφή.Το να χαμογελώ συνέχεια το θεωρούσα αδιανόητο.Για να χαμογελάς πρέπει να είσαι καλά.Ε!Δεν ήμουν και το πιο θετικό άτομο εκείνη την επόχή.Στο πρόσωπό μου αντικατοπρίζονταν καθαρά όλα μου τα συναισθήματα.Όσο και αν προσπαθούσα να το διορθώσω το αποτέλεσμα καταντούσε γελοίο.
   Αυτή είμαι έλεγα και έβαζα τελεία.Όσοι είναι φίλοι μου  ξέρουν.Δε χρειάζεται να είμαι αρεστή σε όλους.Εγώ το αποδέχτηκα.Και η ζωή κυλούσε ώσπου έπιασα δουλεία σε πολυκατάστημα.Δεν ήταν και η πιο ευχάριστη περίοδος της ζωής μου, οπότε καταλαβαίνετε...για τα υπόλοιπα τέσσερα χρόνια που δούλευα εκεί άκουγα σχεδόν καθημερινά "χαμογέλα και λίγο Παπαδοπούλουουου!"Με εμφανή την ειρωνία στον τόνο της φωνής και στα πρόσωπά τους.Πιο εύκολο μου ερχόταν να ξεράσω παρά να τους χαμογελάσω.Αρκούμουνα στη σοβαρή απάθεια και δεν έπαψα να αναζητώ και να ελπίζω για μια καλύτερη δουλειά.Αν έμενα λίγο ακόμα εκεί θα είχα ξεχάσει να χαμογελώ ακόμα και στους φίλους μου.

  Τέλος πάντων ήρθε και η δουλειά που με έκανε χαρούμενη, ήρθε και ο άντρας των ονείρων μου και η ζωή συνεχίστηκε.Τώρα εκτός από τη μαμά μου έχω και το άλλο μου μισό να μου το υπενθυμίζουν.
  "Χαμογέλα λιγάκι....όχι μόνο εκεί που θέλεις...."
  "Ε!Ναι λοιπόν.Όπου θέλω και μ΄αρέσει βγαίνει το χαμόγελο.Αυτό είναι το φυσιολογικό.Τι!Να χαμογελώ σαν τη χαζοχαρούμενη δεξιά και αριστερά χωρίς λόγο!Άσε που είναι ψεύτικο και υποκριτικό."
Με σκάσανε μια μέρα -κάνανε κόμμα μαζί-και ξεσπάθωσα.Ολόκληρη γυναίκα έγινα και ακόμα αυτό το βιολί.Βάλτε μου και ένα χαμογελόμετρο στο στόμα.Όταν οι ενδείξεις είναι κάτω του φυσιολογικού με τα δικά σας σταθμά...δεν ξέρω... χορηγήστε μου ένα χαποχαμόγελο.

  Κάπως έτσι μου ήρθε η ιδέα.Και χωρίς πολύ σκέψη είπα να την εφαρμόσω.Αρκετά φαιά ουσία είχα ξοδέψει με το να σκέφτομαι αν φέρομαι σωστά ή όχι.Εν όψη λοιπόν της επίσκεψης της πεθερούλας μου(σημειωτέον ότι και αυτή διαμαρτύρεται συνεχώς για την "κρυάδα" μου)έβαλα σε εφαρμογή την ιδέα.Έπρεπε να βγάλω όλες μου τις υποκριτικές ικανότητες για να πετύχω.Με την άφιξη πεθεράς,μάνας και συζύγου,άρχισε το θέατρο του παραλλόγου.

"Καλώς ήρθατε".Φιλιά, αγκαλιές.
"Τι μου κάνετε;Αχ!Θα σε μαλώσω,θέλεις παρακάλεμα για να μας επισκεφτείς".Η μαμά μου χάρηκε,η πεθερά μου πέταξε στα σύννεφα,ο σύζυγος δεν άκουσαν καλά τα αυτιά του.Και συνεχίζω απτόητη.
"Στις ομορφιές σου είσαι!Κούκλα!"Και για να συμπληρώσω το χαμόγελο που άρχισε να με κουράζει όπως ήταν φορεμένο στα μούτρα μου άρχισα τα γελάκια.
"Χα χα χα" και "χι χι χι" και "μπου χο χο".
"Πλάκα μας κάνεις;"Ρωτάει η μάνα μου διακριτικά.
"Γιατί το λες αυτό μανούλα." Άπάντησα ναζιάρικα,έκατσα στην αγκαλιά της και την άφησα να με χαϊδέψει όπως ποτέ άλλοτε δεν της το επέτρεπα.
Και ξανά χαμόγελα και γελάκια και να συνεχίζω το δούλεμα.
"Τι θέλει το μωρό μου;Να του τρίψω την πλατίτσα;Αχ!Πολύ μου κουράζεσαι, θα σε μαλώσω".
"Τι έγινε Μαρία;Πήρες τίποτα;"Πήρα τα βουνά ήθελα να του απαντήσω, αλλά άρχισε να μου αρέσει το θέατρο και εξακολούθησα.
"Τι του πήρα;Τι του πήρα;"Με κοιτάζουν όλοι με ένα βλέμμα απορίας.
"Κρουασανάκια που σ΄αρέσουν!Μετά το φαγητό όμως.Εντάξει;"Ηλίθια γελάκια και ...
"Και τώρα που είμαστε μια ευχάριστη ατμόσφαιρα να φτιάξω ένα καφεδάκι;Τι θέλει η γλυκιά μου πεθερούλα."
"Έναν ελληνικό αλλά μισό να μου βάλεις..."
"Ξέρω, ξέρω πώς τον πίνεις.Μην ανησυχείς.Αμέσως θα σου τον ετοιμάσω.Κάτσε εσύ εδώ άνετα και αναπαυτικά..."Της έφερα μαξιλάρες.
"Βάλε και εδώ τα ποδαράκια σου να μην κουράζονται..."Και χώθηκα στην κουζίνα με ένα γέλιο ικανοποίησης ζωγραφισμένο στο πρόσωπό μου.Από πίσω ο σύζυγος.
"Τι έπαθες;"
"Ανησυχεί το χρυσούλι μου;"
"Μαρία σοβαρέψου!Μήπως έφαγες τίποτα που σε  πείραξε;"
"Αγόρι μου εσύ!Παλικάρι μου!Κορμοστασιά μου!Κολώνα του σπιτιού μου!"(Πού  τα βρήκα η άτιμη)
"Χάζεψες.Αυτό είναι.Σου΄στριψε!Να σε πάω σε κανένα γιατρό..."Σημειώστε ότι το "παλικάρι" δεν περνάει έξω από το νοσοκομείο.
"Μαρία!Κόψε την πλάκα!"
"Α!Να κόψω την πλάκα;Εγώ κάνω  πλάκα;Τι συμβαίνει;Δε σας αρέσω έτσι;Και για πείτε μου πώς σας αρέσω δηλαδή για να καταλάβω!Ή μάλλον να μου γράψετε  σε ένα χαρτί οδηγίες συμπεριφοράς.Πότε θέλεται να χαμογελάω,να γελάω,να στέκομαι σοβαρή ή να κλαίω.Ή μάλλον συνδέστε με ένα κουμπί και πατάτε το κατά προτίμηση.Βαράτε εσείς το ντέφι και εγώ να χορεύω με το χαλκά στη μύτη.Πιο εύκολο σας είναι όλα αυτά παρά να με αποδεχτείτε όπως είμαι." Γύρισα το κεφάλι και τίναξα το μαλλί.Με στητή κορμοστασιά προχώρησα αγέροχα προς τα μέσα.Δεν έδωσα σημασία ούτε στην έκφρασή τους,ούτε στο τι είπανε.Ερμήνευσα άψογα το ρόλο μου και το ευχαριστήθηκα.Με ένα αίσθημα ικανοποίησης άραξα στο κρεβάτι μου χωρίς να νιώσω ίχνος τύψης.

  Κι αν παρεκκλίνω από το φυσιολογικό μέσο όρο,αγαπάτε με βρε όπως είμαι.Κατά πολύ βάθος είμαι καλός άνθρωπος, αλλά τέλως πάντων ο δικός σας άνθρωπος.Όπως σας αποδέχομαι εγώ με τα δικά σας στραβά και περίεργα,αφήστε με να είμαι ο εαυτός μου χωρίς ενοχές.Τι όμορφος που θα ήτανε ο κόσμος αν όλοι συμπεριφέρονταν χωρίς καθωσπρεπισμούς και ψεύτικα φτιασίδια!Και στην  τελική,με ποια κριτήρια βαθμολογείτε κάτι ως φυσιολογικό;Ε;μπορείτε να μου απαντήσετε;

(Η ιστορία είναι φανταστική και οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και ονόματα είναι εντελώς τυχαία)


 
  
  

1 σχόλιο: